Worek oponowy jest wielowarstwową strukturą, do którego funkcji należy ochrona rdzenia kręgowego oraz zakończeń nerwowych rdzeniowych. Wielkość oraz kształt są właściwie dostosowane do kształtu i wielkości kanału kręgowego.
O tym czym dokładnie jest worek oponowy
Worek oponowy kończy się w miejscu pierwszego kręgu krzyżowego. Płyn, który znajduje się w worku oponowym, jest produkowany w układzie komórkowym mózgu, skąd transportowany jest do przestrzeni między oponą podpajęczynówkową a miękką. Spływając do kanału kręgowego, chroni go oraz odżywia struktury nerwowe. Płyn mózgowo-rdzeniowy, który znajduje się w worku oponowym, daje kręgosłupowi możliwość ruchu i chroni przed urazami, zapewniając lekkie przemieszczanie się jego struktur. Worek oponowy amortyzuje więc możliwe urazy mechaniczne i chroni przed przeciążeniami wywołanymi ruchem. Dzięki workowi oponowemu struktury znajdujące się w kanale kręgowym mają zapewnione prawidłowe działanie i sprawność.
Jest to niestety struktura narażona na różnego rodzaju zwyrodnienia, m.in. ucisk, który może być groźny dla zdrowia oraz życia. Sprawdź, jakie problemy może wywołać ucisk na worek oponowy.
Przyczyny wystąpienia ucisku na worek oponowy
Do najczęstszych problemów z workiem oponowym należy wystąpienie ucisku. Przeważnie jest on spowodowany przepukliną albo protruzją krążka międzykręgowego. O drugim z powodów przeczytać możesz więcej w artykule pt. „Protruzja krążka międzykręgowego„.
Przez fakt, że kręgosłup stale wykonuje różnorodne ruchy, jest elementem naszego ciała niezwykle narażonym na różne urazy i przeciążenie – szczególnie krążki międzykręgowe są podatne na obrażenia. Kiedy organizm starzeje się, a krążki międzykręgowe zaczynają się spłaszczać (efekt osłabienia tkanki łącznej), twardnieje jądro miażdżyste; ono z kolei uwypukla pierścień, który zaczyna uciskać na rdzeń kręgowy, korzenie nerwów oraz worek oponowy. Włókna pierścienia są narażone na zerwanie, a jądro miażdżyste na wysunięcie z kanału – w efekcie tworzy się przepuklina. Do innych schorzeń, które mogą wywoływać ucisk na worek oponowy należą np. skrzywienia kręgosłupa (wywołane nieprawidłową postawą) i przesuwanie się krążków.
Objawy wystąpienia ucisku na worek oponowy
Ucisk na worek oponowy wywołany przepukliną daje szereg objawów, do których należą:
- odkształcenie worka oponowego (diagnoza za pomocą tomografii komputerowej);
- ból w dolnym odcinku kręgosłupa, promieniujący do ud, kolan, łydek oraz stóp;
- przykurcz mięśni nóg oraz mięśni przykręgosłupowych;
- objawy neurologiczne – pieczenie, zaburzenia czucia, niedowład, swędzenie, porażenie obwodowe.
Z kolei ucisk, który został wywołany przez inne dysfunkcje kręgosłupa może powodować takie objawy jak:
- silny ból – nagły oraz przewlekły;
- ograniczenie sprawności ruchowej;
- przykurcz mięśni przykręgosłupowych;
- w skrajnych przypadkach pogłębienie i utrwalenie nieprawidłowej postawy.
Leczenie ucisku worka oponowego
Na szczęście istnieją metody, które pozwalają na skuteczne zaradzenie problemom z uciskiem na worek oponowy w kręgosłupie.
Do podstawowych czynności należy udanie się do lekarza i wykonanie wszystkich niezbędnych badań, które pozwolą ustalić, z jakim schorzeniem mamy do czynienia. Do najczęstszych zaleceń należy fizjoterapia oraz rehabilitacja ruchowa. Bardzo ważna jest również prawidłowa postawa, zarówno w czasie pracy, jak i podczas spoczynku. Niewłaściwa pozycja może prowadzić do coraz większych skrzywień kręgosłupa oraz pogłębiać dolegliwości takie jak ból czy przykurcze. W przypadkach, w których ból i objawy neurologiczne wywołane przez przepuklinę są wyjątkowo uciążliwe, lekarze zalecają leczenie operacyjne. Najważniejszą metodą na zapobieganie problemom z kręgosłupem i workiem oponowym jest jednak zadbanie o właściwe ułożenie ciała. W ten sposób istnieje większe prawdopodobieństwo, że unikniemy schorzeń i bólu związanego z uciskiem na ową część ciała.
Joanna Kot – copywriterka, wolontariuszka,
doktorantka Uniwersytetu Warszawskiego.
W wolnych chwilach piecze ciasta, wychowuje koty i słucha podcastów.
- Gray’s Anatomy. red. Standring, Susan, 41. wyd. Elsevier Science, 2015.
Borykam się z problemem ucisku na worek oponowy. Jednak radzę sobie ćwiczeniami i pływaniem na basenie. Odpowiednie ułożenie podczas snu jest także bardzo ważne.